Την τελευταία νύχτα του εικοστού αιώνα, ενώ ο κόσμος γιορτάζει το Μιλένιουμ με φαντασμαγορικές εκδηλώσεις και πυροτεχνήματα, βρίσκεται νεκρός στο σπίτι του στη Θεσσαλονίκη, με μια σφαίρα στο κεφάλι, ο εξηντατετράχρονος σκηνοθέτης, σεναριογράφος και ηθοποιός Οδυσσέας Μπλαντ. Στο σημείωμα που υπάρχει πάνω στο γραφείο του είναι γραμμένη η φράση Ο άνεμος κόπασε. Η σύντροφός του, Εκάβη Ηλιοπούλου, αναγνωρίζει μεν το πνεύμα του Μπλαντ, όχι όμως και τον γραφικό χαρακτήρα του. Πρόκειται για αυτοκτονία ή έγκλημα;
Κάτω από τον μανδύα ενός ψυχολογικού-αστυνομικού μυθιστορήματος ο συγγραφέας, ξεκινώντας από την κατοχική Θεσσαλονίκη, τον δωσιλογισμό και τον εκτοπισμό των Εβραίων της πόλης στο ¶ουσβιτς, μέσα από τη ματιά του Οδυσσέα Μπλαντ βλέπει υπό άλλο πρίσμα τα γεγονότα που διαδραματίστηκαν στη μεταπολεμική Ελλάδα και στην Ευρώπη.
Ο Μπλαντ δεν ήταν απλώς ένας σκηνοθέτης, εραστής της Νουβέλ Βαγκ, που πέρασε σαν διάττοντας από το γαλλικό σινεμά τη δεκαετία του 1960, όταν ζούσε στο Παρίσι. Ήταν κυρίως αυτόπτης μάρτυρας γεγονότων τα οποία σφράγισαν την Ιστορία. Σε ηλικία δεκαπέντε ετών ζούσε στο Λονδίνο. Με μια κάμερα Bolex στα χέρια περιπλανιόταν ανάμεσα στα ερείπια που άφησε πίσω του ο πόλεμος, καταγράφοντας τον αναδυόμενο καινούργιο κόσμο, που στα μάτια του φάνταζε ακόμη πιο επισφαλής από τον παλιό. Όμως, όπως πολλά άλλα παιδιά που βίωσαν τον πόλεμο, ο Μπλαντ έκρυβε μέσα του ένα αδιαπέραστο σκοτάδι.
ΚΡΙΤΙΚΕΣ - ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΕΙΣ
Tο βιβλίο του Γρηγοράκη, που είναι προϊόν επίπονου συγγραφικού μόχθου και μελέτης ιστορικών γεγονότων και πηγών, παρότι χρονολογικά σταματά λίγους μήνες μετά το Μιλένιουμ –από τότε μεσολάβησαν μια οικονομική κρίση, για την πατρίδα μας, και μια πανδημία και ένας πόλεμος για όλο τον πλανήτη–, είναι επίκαιρο για δύο λόγους, που δεν θα μπορούσε να τους φανταστεί ο συγγραφέας όσο το έγραφε. Πρώτον: Διαβάζεται ως φόρος τιμής στον μεγάλο κινηματογραφιστή Ζαν Λικ Γκοντάρ (1930-2022), που έφυγε πρόσφατα από τη ζωή, τον ανανεωτή, μαζί με τους Τριφό, Σαμπρόλ και Ερίκ Ρομέρ, του γαλλικού και ευρωπαϊκού σινεμά, δημιουργώντας το καλλιτεχνικό ρεύμα της Νουβέλ Βαγκ, μια τάση που επηρέασε σημαντικά και τον μυθιστορηματικό πρωταγωνιστή του Γρηγοράκη στις δικές του σκηνοθετικές απόπειρες ταινιών μικρού ή μεγάλου μήκους.
[...] Δεύτερον: Το βιβλίο Ο άνεμος κόπασε, εκτός από ιστορικό-αστυνομικό-ψυχολογικό μυθιστόρημα είναι και μια γροθιά απέναντι σε ολοκληρωτικά καθεστώτα και συμπεριφορές, στον φασισμό και στον αντισημιτισμό. Μπορεί, όμως, να αποτελέσει και εγχειρίδιο συνειδητοποίησης και κατανόησης της σύγχρονης ευρωπαϊκής ιστορίας και της σύγχρονης ευρωπαϊκής τέχνης, ως αντίβαρα και ως πνευματικά εφόδια απέναντι σε σύγχρονους κυνικούς εισβολείς και ολοκληρωτικά καθεστώτα που οραματίζονται αλλαγές συνόρων των κρατών στον παγκόσμιο χάρτη και έχουν βλέψεις για αναβίωση παλαιού τύπου αυτοκρατοριών, σ’ έναν ρευστό και ακαταστάλακτο ακόμη σύγχρονο κόσμο.
Παναγιώτης Γούτας, bookpress, 09/09/2023
Όπως και σε προηγούμενα βιβλία του, ο συγγραφέας ανοίγει πολλά “φύλλα” για τον αναγνώστη στα μυθιστορήματά του: ένα από αυτά, στο παρόν βιβλίο, είναι οι αναφορές του στην προσπάθεια του Μπλαντ να συστηθεί κινηματογραφικά στο Παρίσι. Έτσι, τον βάζει να γνωρίζεται με τον σκηνοθέτη Αλέν Ρενέ και τον σεναριογράφο του, που τον βοηθούν στα πρώτα του βήματα, ενώ η γνωριμία με γνωστούς σκηνοθέτες συνεχίζεται μέχρι το τελευταίο σενάριο που γράφει ο Μπλαντ και το οποίο έχει σχέση με το βιβλίο «Αόρατες πόλεις» του Ιταλού συγγραφέα Ίταλο Καλβίνο.
Τέτοια εγχειρήματα μπορεί να μοιάζουν παρακινδυνευμένα, όμως στη συγκεκριμένη περίπτωση επιτυγχάνουν, μάλλον, τον σκοπό τους, διατηρώντας αμείωτο το ενδιαφέρον μέχρι την τελευταία σελίδα και κάνοντάς μας να σκεφθούμε για το νόημα της τέχνης και της δημιουργίας.
Βασιλική Χρίστη, Book Times, 22/10/2022
Το «Ο ¶νεμος Κόπασε», είναι ένα μυθιστόρημα που θα αποτελέσει «τροφή για σκέψη», θα επηρεάσει πολυποίκιλα και θα θέσει ερωτήματα στον αναγνώστη, χαρίζοντάς του παράλληλα ώρες αναγνωστικής απόλαυσης, λόγω του εξαιρετικού τρόπου με τον οποίο είναι γραμμένο.
Δημήτρης Μουρατίδης, bibliodiktis, 05/10/2022
Το “Ο Ανεμος κόπασε” μιλάει για τον πόλεμο και τα ερείπια που άφησε πίσω του, για το ¶ουσβιτς, για τον κόσμο μετά το ¶ουσβιτς, για τις αντιφάσεις της Ιστορίας, για τον δωσιλογισμό, για την τέλεια σύγχυση ανάμεσα στην αλήθεια και στο ψέμα, για την ταπείνωση και τη λεηλασία της εβραϊκής μνήμης, για την εμμονή στις διακρίσεις, για την ταυτότητα και τις ρίζες, για την ελάχιστη πατρίδα που χρειάζεται ο άνθρωπος για να νιώσει λίγη ασφάλεια, για την παρακμή των νοημάτων, για την ενοχή, για το καλύτερο μέλλον που δεν θα έρθει ποτέ.
Συνέντευξη στη Γιώτα Σαλμα, Clever News, 12/09/2022
Ο συγγραφέας έχει έναν λόγο που σε συνεπαίρνει και σε καμία περίπτωση δεν σου φαίνεται πεζός κι αδιάφορος. Κατά τόπους μπλαζέ, ίσως και ειρωνικός, μα πάνω απ' όλα αυθεντικός, μας οδηγεί μέσα στο κλίμα της ιστορίας με έναν τόσο ομαλό τρόπο,που δεν υπάρχει κάτι που θα μας προκαλούσε "δυσφορία". Αγαπημένο μου δε στοιχείο του βιβλίου είναι αυτή η κινηματογραφική δράση και οπτική που ενισχύεται από μία συνολική αυστηρή στάση απέναντι σε ό,τι δείχνει δήθεν και "ανώτερο"... Ειδικά, ο τρόπος που η όλη ιστορία διανύει μία κυκλική πορεία, οδηγούμενη από το παρόν στο παρελθόν και πάλι στο σήμερα (των ηρώων/ηρωίδων),δεν αφήνει τίποτα αναπάντητο και εντέλει φτάνουμε σε αυτόν τον ιδανικό επίλογο και όσα εκείνος συνεπάγεται. Διότι, ο άνεμος κόπασε... Αναζητήστε το! Καλή ανάγνωση!
Κυριακή Γανίτη, dominicamat, 16/07/2022
Ο Γιάννης Γρηγοράκης καταθέτει στο αναγνωστικό κοινό το δέκατο μυθιστόρημά του με τίτλο: “Ο ΑΝΕΜΟΣ ΚΟΠΑΣΕ”. Αν και από την πρώτη γραμμή η πρόθεση του συγγραφέα φαίνεται πως είναι να μας εμπλέξει σε ένα μυστήριο αστυνομικού είδους, γρήγορα αντιλαμβάνεται κανείς πως αυτό είναι ένα “σκηνοθετικό τρικ” για να εισαχθεί ο αναγνώστης σε μια ατμόσφαιρα, όπου με κινήσεις γκρο πλαν εναλλάσσονται οι μαύρες σελίδες της σύγχρονης ιστορίας μας εμποτισμένες από την προσωπική ματιά του κεντρικού ήρωα Οδυσσέα Μπλαντ, ο εσωτερικός κόσμος του οποίου αντικατοπτρίζεται δεξιοτεχνικά στις επιφάνειες της πολυεδρικής πλοκής του μυθιστορήματος.
Συνέντευξη στην ¶ννα Ρω, ΣημειΩματάριο, 06/07/2022