Ο ΒΥΣΣΙΝΟΚΗΠΟΣ

Το τελευταίο έργο του Αντόν Τσέχωφ, και το πιο ώριμο του σε ποιητικό ρεαλισμό. Πρωτοανέβηκε στο Καλλιτεχνικό Θέατρο της Μόσχας το 1904 σε σκηνοθεσία Στανισλάβσκι, με την Όλγα Κνίππερ στο ρόλο της Αρκάντινα. Η γοητεία αυτού του έργου έγκειται σε ένα απροσδιόριστο άρωμα, βαθιά κρυμμένο, που για να το νιώσεις πρέπει να προκαλέσεις το άνοιγμα του λουλουδιού, όχι βίαια όμως, γιατί το λουλούδι θα μαραθεί.

Οι ήρωες στο Βυσσινόκηπο είναι όπως όλοι οι Τσεχωφικοί: καλοί και συνεπείς μέσα στη μετριότητα τους, εγκλωβισμένοι, σ΄έναν κόσμο που πεθαίνει και αυτοί δεν είναι σε θέση να το αντιληφθούν. Ένα άλλο χαρακτηριστικό του Ρώσου συγγραφέα είναι το υπόγειο χιούμορ του, που δεν το χάνει ούτε εδώ, παρόλο που η κατάσταση της υγείας του έχει πολύ χειροτερέψει.

ΤΡΟΦΙΜΩΦ
Ολόκληρη η Ρωσία είναι κήπος μας. Είναι χώρα τόσο απέραντη και πανέμορφη, είναι χώρα με τόπους μοναδικούς, απαράμιλλους. (Παύση) Για σκέψου, Άνια, ο παππούς σου, ο προπάππος σου κι όλοι οι πρόγονοί σου είχανε δουλοπάροικους – ήταν ιδιοκτήτες ζωντανών ψυχών. Μα, δεν καταλαβαίνεις; Μπορεί τώρα από κάθε βυσσινιά του κήπου, από κάθε φύλλο, από κάθε κορμό, να σας κοιτάνε ανθρώπινα πλάσματα – πώς δεν ακούτε τις φωνές τους;… Η κυριαρχία που είχατε πάνω σ’ εκείνες τις ανθρώπινες ψυχές έχει στοιχειώσει κι όλους εσάς. Όλοι όσοι ζήσανε παλιότερα κι όλοι όσοι ζείτε τώρα, η μητέρα σου, εσύ, ο θείος σου, δεν το καταβαίνετε, αλλά ζείτε με χρέη, ζείτε σε βάρος άλλων, σε βάρος ανθρώπων που δεν καταδέχεστε να τους δεχτείτε παραμέσα από την κουζίνα σας… Είμαστε πίσω τουλάχιστον διακόσια χρόνια, δεν έχουμε καταφέρει τίποτα και, κυρίως δεν έχουμε ξεκαθαρίσει τη σχέση μας με το παρελθόν μας. Έχουμε μάθει μόνο να ψευτοφιλοσοφούμε, να παραπονιόμαστε ότι περνάμε πληκτικά και καταφεύγουμε στη βότκα… Μα, είναι τόσο απλό: για να βιώσουμε το παρόν πρέπει να εξιλεωθούμε για το παρελθόν μας και ν’ απαλλαγούμε απ’ αυτό για πάντα, και η λύτρωση θα έρθει μόνο με τη δουλειά, με το μαρτυρικό και ακατάπαυστο μόχθο. Αυτό κατάλαβέ το, Άνια.