ΤΑ ΧΡΩΜΑΤΑ ΤΗΣ ΙΡΙΔΑΣ

Τι σχέση μπορεί να έχει η Ίρις, ένα κορίτσι που μεγαλώνει σε μια μικρή επαρχιακή πόλη της Πελοποννήσου τη δεκαετία του 1950, με τον Κόκκινο φρούραρχο, την ντουλάπα του και την Ασφάλεια, με τις δεσποινίδες Καρμπόν και τα Νεραντζάκια, με τους βασιλείς και τις άπορες κορασίδες; Με τα δικά της μάτια προσπαθεί να ερμηνεύσει τη μισαλλοδοξία και το φανατισμό εκείνης της ταραγμένης εποχής, να περιγράψει τι βλέπει, τι ζει, τι αγαπά και τι χάνει. Τα χρόνια περνούν, η Ίρις μεγαλώνει, σπουδάζει, ερωτεύεται… Τα πράγματα αλλάζουν, το ίδιο και οι άνθρωποι, ενώ τα γεγονότα τρέχουν. Για την Ίριδα, παρ’ όλα αυτά, υπάρχει ένα σταθερό σημείο: το ουράνιο τόξο, που βγαίνει κάθε φορά ύστερα από δυνατή βροχή και φωτίζει τον κόσμο με τα χρώματά του. «Τα χρώματα της Ίριδας» είναι ένα νεανικό μυθιστόρημα που φιλοδοξεί να διαβαστεί και από τους μεγάλους. Αναφέρεται στην πορεία προς την ενηλικίωση της Ίριδας, ενός παιδιού που μεγαλώνει στην δεκαετία του 1950, στην μετεμφυλιοπολεμική Ελλάδα, σε μια μικρή επαρχιακή πόλη, με όλα τα παρεπόμενα που μπορεί να έχει στην ενηλικίωση ενός παιδιού εκείνη η ταραγμένη και γεμάτη φανατισμό και μισαλλοδοξία εποχή. Στους θεματικούς άξονες του μυθιστορήματος θίγονται θέματα που συνήθως αποφεύγονται στην νεανική λογοτεχνία, όπως είναι ο πρώτος έρωτας και οι επιπτώσεις που μπορεί να έχουν στην ζωή και στην εξέλιξη του παιδιού οι τραυματικές εμπειρίες της εφηβείας, οι πολιτικές πεποιθήσεις, ο θρησκευτικός και πολιτικός φανατισμός, η παιδεία, οι εξετάσεις, η ανεργία αλλά και η στάση του νέου ανθρώπου απέναντι στη ζωή. Η Ίρις παρουσιάζεται πολυδιάστατη, με προτερήματα και ελαττώματα, ευαίσθητη, άτολμη, πεισματάρα, δειλή, μαχητική, ρομαντική, εγωίστρια, ανασφαλής. Με τα άδολα παιδικά της μάτια περιγράφει, τι ζει, τι βλέπει, τι αγαπά και τι χάνει σαν να ήταν ο πρώτος άνθρωπος πάνω στη γη. Εκείνο όμως που τη διακρίνει είναι η πίστη και οι ελπίδες που τρέφει για ένα καλύτερο αύριο. Τα περισσότερα πρόσωπα του μυθιστορήματος είναι απλοί άνθρωποι, συμβιβασμένοι, βασανισμένοι, των οποίων αποκαλύπτονται οι θετικές αλλά και οι αρνητικές πλευρές του χαρακτήρα τους. Ο παιδικός κόσμος συγχέεται και διαχέεται με τον κόσμο των ενηλίκων. Οι εσωτερικοί μονόλογοι και τα ερωτηματικά είναι χαρακτηριστικά της νεανικής ηλικίας.

Τα χρώματα της Ίριδας είναι ένα κοινωνικό μυθιστόρημα. Ένα μυθιστόρημα θέσεων. Ένας θησαυρός αναμνήσεων. Ένα καταφύγιο ονείρου.

Ζωή Θ. Σπυροπούλου