Υπό αυτές τις συνθήκες δύο δρόμοι ανοίχτηκαν μπροστά μου στη ζωή από παιδί.
Ή θα προχωρούσα σαν τον ακέφαλο κόκορα, διατηρώντας όλη μου την περηφάνια, την αλαζονεία και την καυστικότητα που μια ισχυρή, μα περίκλειστη, αγάπη δημιουργεί ή θα ζούσα σαν τον άγιο Διονύσιο, ο οποίος, μετά τον αποκεφαλισμό του στην κορυφή του λόφου της Μονμάρτρης, έμεινε όρθιος κρατώντας το κεφάλι του στα χέρια και, περπατώντας αρκετά χιλιόμετρα, επέλεξε το σημείο όπου και ξεψύχησε.
Τώρα πια μπορώ να καταλάβω γιατί άργησα να ακολουθήσω τον δεύτερο.
Όμως τον ακολούθησα.
Ένας ήρωας που ζει σε μια μικρή πόλη, μέσα από τυχαίες συναντήσεις, σύντομους διαλόγους και φαινομενικά ασήμαντα περιστατικά, καταφέρνει να ερμηνεύσει όσα συμβαίνουν στη ζωή του και στη σύγχρονη κοινωνικοπολιτική πραγματικότητα και να απελευθερωθεί τόσο από το οικογενειακό και ερωτικό του παρελθόν όσο και από τον ίδιο τον συγγραφέα-αφηγητή του.
Μια διαδρομή αυτογνωσίας, μια πορεία ελευθερίας που συνδυάζει την αφήγηση και την ποίηση, το παραμύθι και τη φιλοσοφία, τη δοκιμιακή γραφή και την αυτοβιογραφική διήγηση με λυρικότητα, στοχασμό, αλλά και καυστικό ύφος.
ΚΡΙΤΙΚΕΣ - ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΕΙΣ - ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΕΙΣ
Εκείνος που μεγάλωνε σαν δέντρο τελικά απόλαυσε την ρευστότητα, το οξυγόνο, που εισπνέουν εκείνοι που στοχάζονται για να κατανοήσουν και κατανοούν για να στοχαστούν. Εκείνοι που αισθάνονται όχι για να έχουν την ψευδαίσθηση πως υπάρχουν, αλλά για να μοιράσουν και να μοιραστούν τον χώρο τους. Όλα όσα θίγει ο Αραβανής στο βιβλίο, η πολιτική η εξουσία οι στοίχιση πίσω από τους προγόνους μας, ακόμα και το ύφος του το ίδιο, οδηγούν εκεί. Στις δυνατότητες που έχουμε να δραπετεύσουμε από τα κακοφορμισμένα ερμηνευτικά σχήματα που μας έχουν δέσμιους. Γι’αυτό αυτή η διαδρομή είναι μια κυρίως πολιτική πράξη.
Το ερώτημα «τι είναι ευτυχία» έμεινε αναπάντητο όπως τόσα άλλα -ευτυχώς- κι έτσι οι δυνατότητες για επιπλέον κατανόηση, βίωμα πνευματικό και συναισθηματικό, είναι δρόμοι ακόμα ανοιχτοί.
Φωτεινή Λαμπρίδη, tvxs, 23/05/2025
Αισθάνομαι ότι το βιβλίο είναι γραμμένο με τον τρόπο του Μίλαν Κούντερα, με σύντομες δοκιμιακές παρεμβολές, προσωπικές κρίσεις, φιλοσοφικούς υπαινιγμούς, ιστορικά και διακειμενικά στοιχεία και πολλά άλλα. Ακούω τον απόηχο της Γιορτής της ασημαντότητας, με τους ήρωές της να περιφέρονται στο άστυ και να σκέφτονται και να σχολιάζουν, ενώ μιλάει για τη «σιωπή» (σ.33) αντί για τη Βραδύτητα του Τσέχου. Άλλα στοιχεία που τους ενώνουν είναι το χιούμορ, η ειρωνεία, το έμμεσα ή άμεσα διδακτικό ύφος και οι εγκιβωτισμένες ιστορίες. Συχνά οι τελευταίες είναι αιχμές για τα σύγχρονα κοινωνικοοικονομικά προβλήματα. Οι «νησίδες» αυτές εναρμονίζονται με το σκεπτικό του περιφερόμενου ήρωα και αποτελούν αποτυπώσεις ανθρώπινων χαρακτήρων του άστεως.
Γρηγόρης Τεχλεμετζής, fractal, 20/05/2025
Η περίπλοκη ύφανση στο έργο του Αραβανή αποτελεί πρόκληση για επαναναγνώσεις με σκοπό την ευχερέστερη υποδεκτική μας αντίδραση, γιατί η πλοκή της ιστορίας διακόπτεται από ποικίλες παρεκβάσεις και η συμπύκνωση των ιδεών και των στοχασμών του απαιτούν εμβάθυνση και κριτική σκέψη, δύο προϋποθέσεις που συνδέονται άμεσα με την επικοινωνιακή αποδοτικότητα.
Βασίλης Πανόπουλος, fractal, 13/05/2025
Ένα από τα πιο σημαντικά στοιχεία στο «Εκείνος που μεγάλωνε σαν δέντρο» είναι ο τρόπος που ο συγγραφέας εμβαθύνει στις αντιφάσεις του ανθρώπινου ψυχισμού. Με τις σκέψεις και τις αποκαλύψεις του ήρωα, καταφέρνει να φωτίσει τις δικές μας εσωτερικές συγκρούσεις, τα δικά μας διλήμματα. Τις στιγμές που νιώθουμε ότι βρισκόμαστε μπροστά σε δύο δρόμους και δεν ξέρουμε ποιον να ακολουθήσουμε. Η ένταση των σκέψεων του ήρωα γίνεται ένταση που αγγίζει τον αναγνώστη, προκαλώντας μας να σκεφτούμε τη δική μας ζωή, τις δικές μας αντιφάσεις.
Αν λοιπόν, όπως κι εγώ, είσαι έτοιμος να περάσεις από τη συνήθεια της καθημερινότητας στην έντονη στοχαστική πορεία, τότε το «Εκείνος που μεγάλωνε σαν δέντρο» είναι μια εξαιρετική ευκαιρία να σκεφτείς βαθιά για τη ζωή σου και να δεις πώς οι επιλογές του ήρωα μπορούν να είναι και δικές σου. Θα το απολαύσεις, θα το κατανοήσεις και ίσως να βρεις κάτι που σου είχε ξεφύγει μέχρι τώρα.
Νεκταρία Βαρσαμή - Πουλτσίδη, agon, 04/05/2025
Έπειτα από μια πολυετή πορεία στον χώρο της ποίησης και της μελέτης της μουσικής μας ιστορίας, ο Σπύρος Αραβανής γράφει το πρώτο του μυθιστόρημα, Εκείνος που μεγάλωνε σαν δέντρο (εκδ. Κέδρος) – αυτό το παθαίνει κανείς όταν η λογοτεχνία ριζώνει μέσα του. Τυπικό μυθιστόρημα αστικής περιπλάνησης σε μια διαδρομή επί της ουσίας αυτοπαρατήρησης. Σημαντικό στοιχείο η μεταμυθοπλαστική προσέγγιση του ήρωα που γίνεται αφηγητής. Ας πάρουμε τη ζωή στα χέρια μας.
Άθως Δημουλάς, Η Καθημερινή, 16/04/2025
Το «Εκείνος που μεγάλωνε σαν δέντρο» είναι ένα πεζογράφημα με ποιητικές αποχρώσεις, που ισορροπεί εξαίσια ανάμεσα στο γήινο και το φανταστικό. Δεν επιβάλει απόψεις για την ζωή ούτε να δώσει οριστικές απαντήσεις. Εστιάζοντας στις λεπτομέρειες, φωτίζει τις μικρές στιγμές που συχνά προσπερνάμε, αναδεικνύοντας την αξία και την βαρύτητα που κρύβονται μέσα τους. Αποφεύγοντας τις ρητορείες επιλέγει να αφήσει τον αναγνώστη να ανακαλύψει τη δική του αλήθεια. Το πεζογράφημα αυτό λειτουργεί ως υπενθύμιση ότι ένα έργο δεν χρειάζεται να είναι μεγαλόσχημο για να είναι ουσιαστικό.
Κώστας Τραχανάς, vivlio-life, 20/03/2025
Σπύρος Αραβανής: «Δεν είναι ζωή μόνο ό,τι έζησες, αλλά και ό,τι κατανόησες»
Συνέντευξη στη Γεωργία Χάρδα, fractal, 18/03/2025
«Αυτό που έχει γεννηθεί και ήδη έχει αρχίσει να πραγματώνεται δημιουργικά, είναι ο θεατρικός λόγος. Να αναμετρηθώ με τους χαρακτήρες που δημιουργώ και επί σκηνής. Είναι μια νέα πολύ εποικοδομητική για μένα εμπειρία στην οποία μπαίνω με την άγνοια και το θράσος του πρωτάρη. Μακάρι και με την τύχη του…»
Συνέντευξη στην Βιργινία Αυγερινού, Vivlio-life, 17/03/2025
Εν κατακλείδι, ο Σπύρος Αραβανής έγραψε ένα εξαίρετο, πολυεπίπεδο μυθιστόρημα από εκείνα που ο ήρωάς τους αυτονομείται, βγαίνει από την ιστορία του, τρυπώνει στη ζωή μας και στη σκέψη μας και ριζώνει μέσα μας και μαζί του αναπτυσσόμαστε, ονειρευόμαστε, κυνηγάμε (αυτό που είμαστε κι αυτό που δεν είμαστε), παρατηρούμε, μνημονεύουμε, αναλύουμε, γυρεύοντας κοινό φως να μοιραστούμε και να μοιράσουμε.
Γιάννης Δρούγος, Το Ποντίκι, 27/02/2025
O Σπύρος Αραβανής μιλάει για το βιβλίο του “Εκείνος που μεγάλωνε σαν δέντρο” στον Δημήτρη Μεϊδάνη (20/02/2025)