Προσφωνήσεις

Ο μικρός μου γιός
παίρνει τον ρόλο του πατέρα μου.
«Κουλιὼ» με αποκαλεί
και ξαναγίνομαι μικρή
κι εκείνος μεγαλώνει, ο προστάτης μου.
Ο πιο μεγάλος αποφεύγει να με προσφωνεί,
κι αν υποχρεωθεί
«μαμά» με λέει
ντροπαλά σχεδόν
και είναι σαν να θέλει
να κρυφτεί από τον εαυτό του.
Ο Αλέξης μου «μάνα» θαρρετά με φώναζε
– προσέξτε τον παρωχημένο χρόνο –
και τα σπλάχνα μου τραντάζονταν
καθώς με ταύτιζε
με τον υπέρτατό μου ρόλο.
Τώρα ίσως να καταλάβατε
γιατί θρηνώ. «Μάνα» ποτέ,
ποτέ δεν πρόκειται να ξανακούσω.

ΚΡΙΤΙΚΕΣ - ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΕΙΣ

Διαβάζοντας την περιεκτική και ουσιαστική ποίηση της Αγγελικής Σιδηρά νιώθεις την φιλάνθρωπη διάσταση και οικουμενικότητα μιας ποίησης ελληνοκεντρικής αλλά και παγκόσμιας να αναβλύζει μέσα από το υπο-κείμενο όλων των στίχων ανεξαιρέτως, αλλά ειδικά εκείνων που κραυγάζουν μέσα από τις λελογισμένες σιωπές και τις παύσεις τους για μια άλλη ελευθερία, του νου, του σώματος και της ψυχής ολιστικώς.
Κων/νος Μπούρας, poetix 24, ΦΘΙΝΟΠΩΡΟ - ΧΕΙΜΩΝΑΣ 2020

Εικοσιπέντε στάσιμα, καθαρώς προσωπικά, αυτοβιογραφικά γεμάτα πόνο. Είναι μια ανάσα πνοής από το βαθύ της [=ποιήτριας] τραύμα. Πηγή ο μέσα πλούτος, που άνοιξε μια θάλασσα πένθους ανεξάντλητου.
Γιάννης Παπακώστας, Η κρήνη της οδύνης. ΤΟ ΠΕΝΘΟΣ, Ο ΠΟΝΟΣ, Η ΘΛΙΨΗ ΩΣ ΠΗΓΗ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΚΗΣ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑΣ (ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΠΡΟΣ ΔΙΑΔΟΣΙΝ ΩΦΕΛΙΜΩΝ ΒΙΒΛΙΩΝ, Αθήνα 2020), σ. 99-105.

Ειλικρινά, αυτό το βιβλίο ανήκει πλέον στα αγαπημένα μου. Κι αυτό γιατί λίγα είναι τα έργα που διάβασα ή είδα ή άκουσα μέχρι στιγμής στη ζωή μου που πραγματικά με άγγιξαν. Μπορεί να μου άρεσαν πολλά, να υπήρξαν κάμποσα που τα πέρασα και δεύτερη φορά και τρίτη και αρκετές ακόμα, αλλά πιστεύω ότι όταν ένα έργο σε κάνει και δακρύζεις τότε ναι, σε έχει αγγίξει. Ακόμα κι απ’ το εξώφυλλο, που αν διαβάσεις λίγο θα το καταλάβεις, που στην αρχή το έβλεπα ως ένα αδιάφορο σχέδιο ενός ανθρώπου που παίζει κιθάρα, όλα έχουν το νόημά τους, όλα μεταξύ τους σχετίζονται.
Δημήτρης Μπονόβας, thematofylakes

Έμφαση στην αδιασάλευτη σχέση ζώντων και απελθόντων, υλικά κατάλοιπα ως δηλωτικά παρουσίας μέσα σε τοπία απουσίας, χρονικό σήμα ως διαύλος επικοινωνίας ανάμεσα στην παρουσία και στην απουσία.
Άλκηστις Σουλογιάννη, Τα Ποιητικά, τχ. 38, σ. 10-11 

Η πρόσφατη ποιητική συλλογή της Αγγελικής Σιδηρά, με τον τίτλο Οίμοι, λέγουσα, εύκολα θα μπορούσε να θεωρηθεί παραλογή, ένα ιδιαίτερο είδος δημοτικού τραγουδιού, με δικά του χαρακτηριστικά, πολύστιχο, αφηγηματικό με ολοκληρωμένο μύθο και έντονο δραματικό χαρακτήρα, με αρχαία την καταγωγή. (...) Και φτάνουμε στην νεότερη στη σειρά ποιήτρια, την Αγγελική Σιδηρά, της οποίας η συλλογή Οίμοι, λέγουσα υπήρξε και το έναυσμα γι’ αυτό το κείμενο, όπου αναγνωρίζουμε όλα τα χαρακτηριστικά της παραλογής: η πολύστιχη, σε είκοσι πέντε ποιήματα, αφηγημένη ιστορία ενός γιου, με ολοκληρωμένο τον μύθο, διεκτραγωδημένο από τη μητέρα του, με έντονη δραματικότητα και μεγάλο ψυχικό πάθος.
Ανθούλα Δανιήλ, φρέαρ, 29/09/2020

Η ποιήτρια μέσω των ποιημάτων της καταπιάνεται με ένα επώδυνο καί δύσκολο ζήτημα,που δεν είναι άλλο από την απώλεια ενός αγαπημένου ανθρώπου. Δεν μπορώ να διανοηθώ τον πόνο ενός γονιού να χάνει το παιδί του... Ακόμη καί η τόσο πλούσια από λέξεις ελληνική γλώσσα δεν δύναται να δώσει έναν ''ορισμό'' που να περιγράφει όλο αυτό. Είναι κάτι που δεν μπορεί να το συλλάβει ο νούς μου καί να το εκφράσει με λέξεις. Η επιλογή της πρωτοπρόσωπης αφήγησης των ποιημάτων βοηθά εμάς τους αναγνώστες να γίνουμε έστω καί για λίγο οι ίδιοι/ες το πρόσωπο που μιλάει. Να βιώσουμε τα ίδια συναισθήματα καί να ''πιούμε'' από τον ίδιο αβάσταχτο πόνο. Η ένταση κλιμακώνεται ποίημα με το ποίημα καί οι ανάσες λιγοστεύουν... Εν ολίγοις,έχουμε στα χέρια μας ένα σπαρακτικό μονόλογο που θα μας κλωνίσει συθέμελα... Η ποιήτρια καί όλοι/ες εμείς μαζί θα γίνουμε κοινωνοί αυτού του ανείπωτου δράματος. (...)  Υποκλίνομαι μπροστά στην ποιήτρια καί στην μαγευτική γραφή της. Μπροστά στο θάρρος καί την αξιοπρέπεια της ψυχής της. Μπροστά στο τολμηρό εγχείρημά της να ατενίσει,εντέλει,την ζωή με ελπίδα.
Κυριακή Γανίτη, Dominica, 08/09/2020

Η καλή ποίηση μπορεί να κάνει τον αναγνώστη της να ταυτιστεί με το αδιανόητο, να αισθανθεί το απίθανο, να μετέχει στο παράδοξο ή το άγνωστο, ακόμη και να μοιραστεί το απευκταίο. Αυτό ακριβώς συμβαίνει με την ανάγνωση της πρόσφατης συλλογής της Αγγελικής Σιδηρά, Οίμοι, λέγουσα. Δεν γίνεται να μην ραγίσει κανείς διαβάζοντας τα είκοσι πέντε ποιήματά της. Σχεδόν δεν ανασαίνει ο αναγνώστης μπροστά στον πόνο που αναδύεται από τους στίχους και παραμένει απαρηγόρητος.
Ελένη Λιντζαροπούλου, diastixo, 21/07/2020

Εδώ δεν πρόκειται απλώς για τις καβαφικές «δοκιμές νάρκης του άλγους», αλλά κυριολεκτικά για δοκιμασίες μέσα από τις οποίες νικήτρια βγαίνει η Ποίηση συμπαρασύροντας σε ένα πολύ μικρό έστω βαθμό, όσο το ποίημα διαρκεί, και την ίδια τη δημιουργό. Η ίδια άλλωστε δεν εγκαταλείπει τον αναγνώστη της ούτε εγκαταλείπεται στο πένθος. Μ’ ένα έξοχο στην ποιητικότητα και τη συγκινησιακή του διάσταση «γύρισμα» που πραγματοποιεί στο τέλος της συλλογής φωτίζει την ελπίδα και αντλεί δύναμη από την αληθέστερη και γνησιότερη μορφή ποίησης που δεν είναι άλλη από τα λόγια ενός μικρού παιδιού.
Ευσταθία Δήμου, literature.gr, 14/06/2020

Εδώ, λοιπόν, αποκρούεται ο συναισθηματολόγος μανιερισμός και, συνακόλουθα, απορρίπτεται το κλειστό ποίημα το οποίο συγκροτείται ως ψευδοσύστημα γύρω από ένα ναρκισσευόμενο κέντρο. Συνεπώς, η πρώτη εντύπωση την οποία αφήνει η συγκεκριμένη συλλογή, πως δεν ανταποκρίνεται στις σύγχρονες συλλογικές ανάγκες, δεν ισχύει σε κανένα βαθμό. Αντίθετα, εντοπίζονται σε αυτή στοιχεία τα οποία χρειάζεται η ποίηση, εφόσον προτίθεται να παρεμβαίνει στην εκάστοτε συγκυρία, να παίρνει θέση ακόμη και απέναντι στην επικαιρότητα και να επηρεάζει τις ζωές των ανθρώπων.
Παναγιώτης Βούζης, Περιοδικό Χάρτης, τχ. 18, Ιούνιος 2020

Στοχασμοί πένθιμοι εκφρασμένοι με στάση αξιοπρέπειας στην υπαρξιακή αγωνία της απέναντι στις πικρές αλήθειες που διευθύνουν τις αντοχές της.
Δημήτρης Βαρβαρήγος, fractal, 20/05/2020

Ο θρήνος της ποιήτριας Αγγελικής Σιδηρά στην προκειμένη περίπτωση, για τον Αλέξη της. Μέχρι δακρύων η συγκίνησή μου, ενώ διαβάζω τα ποιήματά της με το μολυβάκι, όπως πάντα στο χέρι. “Τρίγωνο ορθογώνιο η ζωή μου”, δηλώνει σ’ ένα απ’ αυτά, στο “Τρίγωνα κάλαντα”, η ποιήτρια, για να συμπληρώσει: “Η μια πλευρά της το μετά/ η άλλη το πριν/ και υποτείνουσα η άθλια στιγμή”. Ποίηση είναι η συγκινησιακή χρήση της γλώσσας σε βαθμό υπέρτατο.
Βαγγέλης Θ. Κακατσάκης, Χανιώτικα Νέα, 17/04/2020

Τα ποιήματα της Σιδηρά μοιάζουν με χοές μιας ποιητικής τελετής αφήνοντας μια αντιλυρική συλλογή που διακρίνεται από τον βαθύ πόνο της χαμού και της μοναξιάς
Δήμος Χλωπτσιούδης, culturebook, 11/04/2020

Δεν βρίσκω λόγια, περιττά τα σχόλια, ατελέσφορη η έκφραση όποιας λύπης μπρος στο αναπότρεπτο. Ιερό το περιεχόμενο της ποίησης της Αγγελικής Σιδηρά εκπέμπει το απόλυτο της ιερότητας στη μορφή του έργου της. Αρκεί λοιπόν η ανάγνωσή του με κατάνυξη. 
Κ. Κρεμμυδας, Περιοδικό Μανδραγόρας, τχ. 62, Άνοιξη - Καλοκαίρι 2020

Ο τίτλος προέρχεται από αρχαία τραγωδία. θα το έλεγε κανείς το μοιρολόι μιας μάνας για τον γιο της. 34 τίτλοι ποιητικών δοκιμασιών. γιατί δοκιμασιών; γιατί η ποίηση δεν ενδιαφέρεται για τον πόνο σου. εύκολα ξεγελιέται κανείς, πολλοί την πάθαν. τους αναγνώστες εύκολα τους ξεγελάς, την ποίηση ποτέ. Στη συγκεκριμένη περίπτωση έχουμε μια υποψιασμένη ποιήτρια. (...) Η ποιήτρια ανιχνεύει τις στιγμές εκείνες όπου η εμπειρία αγγίζει το ζωτικό βίωμα. γι' αυτό κι εμείς οι αναγνώστες ζούμε τις στιγμές αυτές ως στιγμές αυθεντικές.
Γιώργος Αραγης, 18/03/2020