Αϊδίνι, 18 Φεβρουαρίου του 1909. Καταχείμωνο, μα ο ζεστός ήλιος της Ανατολής ολοκάθαρος γλύκαινε την ατμόσφαιρα. Αυτό ενθάρρυνε τη μέλλουσα μητέρα μου να πάει στο χαμάμ για ένα τελευταίο ανακουφιστικό ζεστό μπάνιο.
Η έμπειρη Τουρκαλίτσα, η Νατίρ, που συνήθως την έλουζε και της έκανε μασάζ, ήταν ιδιαίτερα προσεχτική καθώς η πελάτισσά της ήταν ετοιμόγεννη.
Η μέλλουσα μητέρα μου ξαφνικά άρχισε να νιώθει μια δυσφορία. Φαίνεται πως η αφεντιά μου, ατίθαση, δεν άντεχε άλλο την κλεισούρα. Η Νατίρ την παρηγορούσε:
– Μη σκιάζεσαι, αφέντισσα, της έλεγε με τα γουστόζικα σπασμένα ελληνικά της. Εσύ Ρωμιό έκει ντοκτόρο, μαμές, απ’ όλα τα καλά έκει. Εμείς πτωχό Τουρκάλα ντεν έκει ντοκτόρο, ούτε μαμές. Λίγκο πόνο εσύ, και βγαίνει το τσοτζούκ. Τρίτο ντικό σου τα ’ναι, λέω, χανουμάκι. Καταλαβαίνει εγκώ από κοιλιά σου, κορίτσι γκεννήσεις.
Το βιβλίο προέκυψε από σημειώσεις της Δ.Σ. στην περίοδο 1988-1994, τις οποίες σκόπευε κάποτε να επεξεργαστεί, ελπίζοντας πάντα ότι τα γηρατειά δεν θα την πρόδιναν. Είχαμε να κάνουμε με κείμενα εξαιρετικά δυσανάγνωστα και με συνεχείς παραπομπές. Οι ενότητες προέκυψαν μέσα από το υλικό:
Παιδική και νεανική ηλικία • Ένατη δεκαετία • Μικρά ποιήματα
ΚΡΙΤΙΚΕΣ - ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΕΙΣ
Ένα βιβλίο που στις σκοτεινές εποχές που ζούμε, με γέμισε με το αγωνιστικό πνεύμα, μου ζωντάνεψε εικόνες μιας όχι και τόσο μακρινής τελικά εποχής και μου μετέδωσε το κέφι μιας σπουδαίας δημοσιογράφου!
Γιάννης Καφάτος, ViewTag, 08/07/2019
https://www.viewtag.gr/anaskafes-to-vivlio-thisayros-ti
Στοχασμοί, αναμνήσεις, ανησυχίες, πολιτικά σχόλια και άγνωστα ποιήματα. Ψηφίδες του ιδιωτικού προσώπου της συγγραφέως αποκαλύπτουν τα κείμενα τα οποία δημοσιεύονται σε τόμο που κυκλοφορεί με την επιμέλεια του ανιψιού της, Νίκου Μπελογιάννη
Λαμπρινή Κουζέλη, Το Βήμα, 13/01/2019
https://www.tovima.gr/printed_post/i-dido-sotiriou-eksomologeitai
Από όποια σκοπιά κι αν δούμε το έργο της, δεν μπορούμε παρά να συμφωνήσουμε πως η Διδώ Σωτηρίου πρόλαβε να μας πει μόνο σημαντικά πράγματα - κι ας μας πονάνε την ψυχή, όσα χρόνια κι αν περάσουν.
Βίβιαν Αβρααμίδου-Πλούμπη, amagi, 03/01/2019
http://amagi.gr/content/ypoylo-skotadi-kai-i-lampsi
Πρόκειται για ένα εκπληκτικό μανιφέστο του τέλους, γραμμένο με τη συναίσθηση της ευθύνης των αναμνήσεων της και γι’ αυτό αποτελεί μια μαρτυρία συνταρακτική.
Τέσυ Μπάιλα, Bookpress, 06/12/2018
https://www.bookpress.gr/kritikes/idees/sotiriou-dido-kedros-anaskafes-mpaila