ΟΙ ΑΝΑΤΟΛΙΚΕΣ ΡΙΖΕΣ ΤΟΥ ΔΥΤΙΚΟΥ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ

Η κρατούσα αντίληψη περί παγκόσμιας ιστορικής εξέλιξης προκρίνει το ρόλο της πρωτοπόρου «αυτόνομης» Δύσης στη δημιουργία του σύγχρονου κόσμου, ενώ παρουσιάζει την Ανατολή ως παθητικό δέκτη της δυτικής ισχύος. Αντικρούοντας τον κυρίαρχο ευρωκεντρισμό ο καθηγητής Διεθνών Σχέσεων στο πανεπιστήμιο του Σίντνεϊ Τζον Χόμπσον προσφέρει στον αναγνώστη την αγνοημένη ιστορία του πώς η Ανατολή κατέστησε δυνατή την άνοδο της σύγχρονης Δύσης, τονίζοντας την πολυποίκιλη συνεισφορά της τόσο σε πόρους (γη, αγορές, ανθρώπινο δυναμικό), όσο και σε εφευρέσεις (ιδέες, τεχνολογίες και θεσμοί). Συμμετέχοντας στην αντιπαράθεση μεταξύ ευρωκεντρισμού και αντι-ευρωκεντρισμού, το παρόν βιβλίο προτείνει μια διορθωτική, εναλλακτική περιγραφή της παγκόσμιας Ιστορίας, φέρνοντας στο προσκήνιο τους περιθωριοποιημένους λαούς της Ανατολής.

Ο Χόμπσον επιχειρεί να διαλύσει μια σειρά μύθων: της μοναδικότητας του δυτικού πολιτισμού, της ιταλικής πρωτοπορίας, του Βάσκο ντε Γκάμα, του δυτικού φιλελεύθερου κράτους και του κινεζικού απομονωτισμού. Επιδιώκει να αντικαταστήσει την ιδέα της «ανόθευτης» Δύσης με εκείνη της ανατολίτικης Δύσης. Επισημαίνει τους ουσιαστικούς δεσμούς που είχαν αναπτύξει Ανατολή και Δύση μέσω της παγκοσμιοποίησης ήδη από το 500 μ.Χ., τονίζοντας τις δύο βασικές διαδικασίες που έλαβαν χώρα: τη διάχυση / αφομοίωση των πλούσιων «χαρτοφυλακίων πόρων» της Ανατολής (ιδέες, θεσμοί, τεχνολογίες) χάρη στον οικονομικό δυναμισμό της (το διάστημα 500-1800 η Ανατολή ηγείται οικονομικά του κόσμου) και στη δημιουργία από μέρους της ενός παγκόσμιου δικτύου επικοινωνιών. Στην ιδιοποίηση αυτών των πόρων από τους Ευρωπαίους μέσω του δυτικού ιμπεριαλισμού μετά το 1492, χωρίς να παραγνωρίζεται βέβαια ο ευρωπαϊκός ανθρώπινος παράγοντας που συνέβαλε στη δημιουργία μιας γόνιμης για την δυτική οικονομική και πολιτική ανάπτυξη συλλογικής ταυτότητας.