ΠΑΡΑΜΥΘΙΑ ΤΗΣ ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΟΥ

«Δημοσιεύουμε δεκατρία παραμύθια από την Πελοπόννησο. Ο αναγνώστης θα αντιληφθεί, νομίζω, εύκολα πως ένας άνεμος ρεαλισμού φυσάει εδώ. Και αυτό είναι που μπορούμε να πούμε ότι ισχύει γενικότερα στη ζωή της περιοχής αυτής της Ελλάδας, σε σύγκριση με άλλες περιοχές, λόγου χάρη την Ηπειρο, ή τη Μακεδονία και τη Θράκη. Στην παρούσα συλλογή αυτό φαίνεται και στη γλώσσα, με τη στενή έννοια (δεν πρέπει να μας επηρεάσει η ύπαρξη ορισμένων μεμονωμένων ιδιωματικών στοιχείων), αλλά και στη μορφή και την έκφραση που παίρνουν τελικά τα παραμυθιακά μοτίβα. Βέβαια, αυτό δε σημαίνει ότι έχει γίνει κάποια ριζική αλλοίωση, ότι έχει επέλθει πλήρης μεταμόρφωση των στοιχείων που συνιστούν και σχηματίζουν ένα παραδοσιακό λαϊκό παραμύθι. Ορθό είναι να μιλάμε για ένα είδος πελοποννησιακών παραλλαγών των γνωστών, παραδεδομένων τύπων. Κυρίως παρατηρείται η συνήθης σε τέτοιες περιπτώσεις τάση εκκοσμίκευσης του παραμυθιακού και μυθικού υλικού, με την επικράτηση στοιχείων ευτράπελων διηγήσεων ή νουβελών, με αντίστοιχο περιορισμό ακραιφνέστερων μαγικών και υπερφυσικών στοιχείων.» Από τον πρόλογο του Μ. Γ. Μερακλή «Κανένα άλλο από τα πνευματικά δημιουργήματα του ανθρώπου δε βρίσκει μεγαλύτερη απήχηση στην παιδική ψυχή από το παραμύθι! Όλοι μας ζήσαμε εκείνη την περίοδο της ηλικίας που κρεμόμαστε από τα χείλη της γιαγιάς και του παππού. Τα σημερινά παιδιά διψούν το ίδιο για παραμύθια. Ωστόσο, οι γιαγιάδες που έχουν όρεξη και χρόνο για παραμύθια όσο πάνε και λιγοστεύουν. Τα παραμύθια γίνηκαν κασέτες και σίριαλ. Χάθηκε εκείνη η μαγεία της αφήγησης, της ομαδικής ακρόασης και διασκέδασης, που κράταγε ξυπνή τη συνείδηση της ενότητας του συνόλου και δυνάμωνε τα δεσμά των ανθρώπινων σχέσεων… Πρώτα απ’ όλα, το παραμύθι ικανοποιεί τη φυσική τάση του παιδιού να δίνει ζωή στα φυσικά φαινόμενα και να τα μεταβάλλει όπως αυτό θέλει. Στην εποχή που ο εσωτερικός κόσμος του παιδιού είναι κενός κι έχει ανάγκη να πληρωθεί, το παραμύθι, με αντικείμενα και τα φαινόμενα του κόσμου που περιβάλλει το παιδί, του καλλιεργεί την ανάγκη να ασχοληθεί και να γνωρίσει τον εξωτερικό κόσμο… Σημαντικότατη ακόμη προσφορά του παραμυθιού στο παιδί είναι ότι μαθαίνει να εκφράζεται γλωσσικά, να μιλάει…. Από την άλλη μεριά, το μαθαίνει να ακούει, να είναι προσεκτικός ακροατής…. Η σημασία της παραμυθιακής αφήγησης είναι διαχρονική. Η ποιητική της σκέψη και η νοηματική της λειτουργία είναι ανεκτίμητες.»

Από την εισαγωγή της Ζωής Θ. Σπυροπούλου