Το τρίτομο αυτό έργο πρωτοκυκλοφόρησε το 1974, επιχειρώντας κάτι περισσότερο από απολογισμό, κάτι διαφορετικό από πανόραμα: μια αφετηρία για τους καινούργιους δρόμους της ιστορικής αναζήτησης έτσι όπως εκφράζοντας από το ρεύμα της «Νέας Ιστορίας».
Η νεωτερικότητα αυτού του ρεύματος φαινόταν να είναι συνέπεια τριών διαδικασιών, καθεμία από τις οποίες είναι και το κεντρικό θέμα του κάθε τόμου: τα νέα προβλήματα που θέτουν σε αμφισβήτηση την ιστορία αυτή καθεαυτή∙ οι νέες προσεγγίσεις που εμπλουτίζουν και τροποποιούν τους παραδοσιακούς τομείς της∙ τα νέα αντικείμενα έρευνας που εμφανίζονται στον επιστημολογικό χώρο της ιστορίας.