ΚΙΡΚΕΓΚΩΡ, ΣΑΙΡΕΝ

ΚΙΡΚΕΓΚΩΡ, ΣΑΙΡΕΝ

Ο υπαρξιστής φιλόσοφος Søren Kierkegaard γεννιέται στις 5 Μαΐου 1813 στο Νίτορφ της Κοπεγχάγης. Είναι το έβδομο παιδί του Michael Pedersen Kierkegaard, ενός εύπορου υφασματέμπορου, και της δεύτερης γυναίκας του, της Anne Lund. Το 1830 γράφεται στη Θεολογική Σχολή. Εντρυφώντας στην αρχαία ελληνική γραμματεία, γοητεύεται από τον Σωκράτη, τον οποίο έχει πλέον ως πρότυπο. Το 1837 γνωρίζει τη Regine Olsen. Ένα χρόνο αργότερα κυκλοφορεί το πρώτο βιβλίο του, μια κριτική σε νουβέλα του Hans Christian Andersen. Οι αλλεπάλληλες οικογενειακές τραγωδίες - η μητέρα του και πέντε από τα έξι αδέλφια του πεθαίνουν από αρρώστιες ή δυστυχήματα - τον ωθούν να αφιερώσει τη ζωή του στο «τι ακριβώς σημαίνει να είσαι χριστιανός στη σημερινή χριστιανοσύνη». Το 1841 ανακοινώνει στη Regine ότι δεν μπορούν να συνεχίσουν να είναι μαζί, επειδή «λογοδοτεί σ’ ένα ανώτερο δικαστήριο». Υποβάλλει στη Θεολογική Σχολή το διδακτορικό του με θέμα τη σωκρατική ειρωνεία.

Το 1843 γράφει με ψευδώνυμο το Είτε-Είτε, που σηματοδοτεί την αφετηρία του φιλοσοφικού έργου του. Ακολουθούν, μεταξύ άλλων, με διαφορετικό πάντοτε ψευδώνυμο, τα εξής έργα: Η επανάληψη (1843), Φόβος και τρόμος (1843), Φιλοσοφικά ψιχία ή κνήσματα και περιτμήματα (1844), Έννοια της αγωνίας (1844), Πρόλογοι (1844), Στάδια στην πορεία της ζωής (1845), Δεκαοχτώ ευεργετικές ομιλίες 1842-1843 (1845) και Τρεις ομιλίες για φανταστικές περιπτώσεις (1845).

Η δεύτερη συγγραφική περίοδος, κατά την οποία το επίθετο Kierkegaard αντικαθιστά πλέον τα ψευδώνυμα, αρχίζει με τις Ευεργετικές ομιλίες για διάφορες περιστάσεις (1847). Ακούει για τον Δανό θεολόγο Adler, που καθαιρείται από την Εκκλησία, και γράφει το Βιβλίο για τον Adler. Το 1847 δημοσιεύει επίσης τα Έργα αγάπης, «αφιερωμένα σ’ εκείνον τον ένα που με χαρά και ευγνωμοσύνη ονομάζω αναγνώστη μου». Ολοκληρώνει τις Χριστιανικές ομιλίες, που κυκλοφορούν το 1848, τον «πιο αποδοτικό χρόνο που έχω ζήσει ως συγγραφέας». Γράφει το Ασθένεια προς θάνατον (1849), το οποίο θεωρεί το πιο σημαντικό θρησκευτικό έργο του, και την Εξάσκηση στον χριστιανισμό (1850). Το 1851 ακολουθούν τα εξής έργα: Άποψη του έργου μου ως συγγραφέα, Για την αυτοεξέταση που συνιστάται στη σύγχρονη εποχή.

Τα τρία τελευταία χρόνια της ζωής του ο Kierkegaard βάλλει κατά του εκκλησιαστικού κατεστημένου μέσα από μια έντονα επικριτική αρθρογραφία στην εφημερίδα Πατρίς και στο δεκαπενθήμερο περιοδικό Στιγμή, το οποίο συντάσσει εξ ολοκλήρου.

Πεθαίνει στις 11 Νοεμβρίου 1855, σε ηλικία σαράντα δύο ετών.